اثر تنش خشکی بر برخی ویژگی‌های مورفولوژیک دانهال‌های ایجاد شده از تلاقی‌های بین‌گونه‌ای پسته ( P. vera × P. integerrima)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکترای علوم باغبانی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

2 دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان

3 استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان (شاهرود)، ایستگاه تحقیقات پسته دامغان، شاهرود

4 استادیار گروه علوم باغبانی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران

10.30466/rip.2021.121088

چکیده

پسته به­عنوان یک محصول استراتژیک جایگاه خاصی در بین محصولات کشاورزی ایران دارد. به­منظور بررسی تأثیر تنش خشکی بر برخی از ویژگی­های مورفولوژیک و میزان پروتئین کل دانهال­های هیبرید و غیر هیبرید پسته و شناسایی پایه­های­ متحمل به خشکی، آزمایشی به­صورت فاکتوریل بر پایه طرح کامل تصادفی با چهار تکرار به­صورت گلدانی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال­های 98- 1397 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل پنج پایه دانهالی پسته احمد­آقایی، اکبری، سرخه­حسینی، گرمه، فندقی و پنج هیبرید بین­گونه­ای (احمد­آقایی × اینتگریما، اکبری × اینتگریما، سرخه­حسینی × اینتگریما، گرمه × اینتگریما و فندقی × اینتگریما­) و سه سطح خشکی شامل شاهد (100 درصد ظرفیت زراعی)، تنش ملایم (65 درصد ظرفیت زراعی) و تنش شدید (30 درصد ظرفیت زراعی) بودند که به­مدت 12 هفته روی دانهال­های سه ماهه پسته اعمال شدند. نتایج نشان داد که تنش خشکی اثر معنی­داری بر وزن خشک ساقه، وزن خشک ریشه، طول ساقه، قطر ساقه، طول ریشه، نسبت طول ریشه به ساقه، طول برگ، عرض برگ، ضخامت برگ، سطح برگ، ریزش برگ و میزان پروتئین کل برگ و ریشه داشت. با افزایش سطح خشکی، کاهش معنی­داری در تمامی صفات به­جز طول ریشه، نسبت طول ریشه به ساقه و ضخامت برگ نسبت به شاهد مشاهده شد. در بین پایه­ها، به­ترتیب پایه­های پر رشد هیبرید سرخه­­حسینی × اینتگریما، احمد­آقایی × اینتگریما و اکبری × اینتگریما بیشترین تحمل به خشکی را نشان دادند. از طرفی پایه دانهالی فندقی در تمامی صفات بیشترین حساسیت به خشکی را نشان داد.
 

کلیدواژه‌ها